“Kun jij jouw kitten iets leren?”

Hoe leren katten?
Kittens kunnen op verschillende manieren nieuw gedrag aanleren. Kittens “apen” bij voorbeeld het gedrag van hun moeder of broertjes en zusjes na. Wanneer één kitten in de gordijnen klimt, dan is de kans groot dat een broer of zus dat ook gaat doen. Kittens kunnen net als volwassen katten goed associaties leggen. Zo kunnen zij leren dat een bepaalde prikkel (een prikkel is iets dat je kunt zien, horen, ruiken of voelen) altijd iets tot gevolg heeft. Het horen van de deurbel betekent dan dat er vreemde mensen op de stoep staan en mogelijk naar binnen komen. Deze vorm van leren heet klassiek conditioneren. Kittens leren ook van hun eigen gedrag. En wanneer dit gedrag iets fijns oplevert (een positieve beloning), dan is de kans groot dat het kitten dit gedrag vaker laat zien. Maar het kan ook zo zijn dat een kitten een reactie op het eigen gedrag helemaal niet fijn vindt. En dat betekent dat hij dat gedrag waarschijnlijk niet meer zal tonen. Deze vorm van leren noemen we met een moeilijk woord “operant conditioneren”. Deze manieren van leren worden aan de hand van een paar voorbeelden verder uitgelegd.

Klassiek conditioneren
Bij klassiek conditioneren legt een kitten een relatie tussen oorzaak en gevolg. Bijvoorbeeld: als jij rond etenstijd naar de keuken loopt en het keukenkastje open maakt waar de voerblikjes van het kitten staan, dan weet het kitten dat hij eten krijgt. Hij herkent alle stappen die je zet omdat je die in een vaste volgorde zet. Hij hoort je naar de keuken lopen, het kastje openen, het geluid van een blikje dat opengemaakt wordt en hij weet: dat betekent eten. Daarom komen ze op die vaste tijdstippen ook achter je aangerend wanneer je de keuken inloopt. En als je het kitten altijd iets te eten geeft als jij de keuken in loopt (een kattensnoepje, een stukje kaas of worst), dan komt hij altijd de keuken in gerend wanneer je daar naar binnengaat. Dat kan ook wel eens vervelend zijn. Dus als je dat niet wilt, moet je het kitten niet altijd iets geven als je in de keuken bent. 

Operant conditioneren
Bij deze vorm van leren, leert het kitten van het eigen gedrag en de gevolgen die dat heeft. En dan is het de vraag of het kitten die gevolgen leuk of niet leuk vindt. Vindt hij de gevolgen leuk, dan is de kans groot dat hij het gedrag vaker laat zien. Vindt hij de gevolgen niet leuk, dan is de kans groot dat hij dat gedrag niet meer zal vertonen. Bijvoorbeeld: als jij een klim- en krabpaal voor het kitten neerzet, dan hoop je dat hij die gaat gebruiken en niet aan jouw bank krabt. Hoe kun je jouw kitten nu leren aan die krabpaal te krabben? Door hem iedere keer als hij aan de krabpaal krabt, te belonen  met iets dat hij lekker vindt. De kans is dan groot dat hij vaker aan de krabpaal gaat krabben. Het kitten leert immers dat het krabben aan de krabpaal iets lekkers oplevert. Op een vergelijkbare manier kunnen kittens ook gedrag afleren. En daar hoef je zelf niet altijd wat voor te doen. Bij voorbeeld: kittens vinden het leuk om flink te klimmen en te klauteren. Wanneer hij in een plant klimt en met plant en pot omvalt, dan zal hij daar flink van schrikken. Het geeft een hoop kabaal en als het tegen zit heeft hij zijn pootje ook nog bezeert. De kans is groot dat het kitten daarna niet meer in die plant klimt. 

Overigens is het beter om dit soort voorwerpen, als het kitten net in huis is, even veilig weg te zetten. Kittens zijn net als kleine kinderen onbezonnen en zij zien niet altijd gevaar. En je wilt niet dat jouw kitten gewond raakt.

Hoe leuk is het om jouw kitten te zien leren!
Kittens leren op verschillende manieren en in dit artikel zijn een paar belangrijke leerprincipes uitgelegd. Ook jouw kitten leert op deze manier. Kijk maar eens goed naar het gedrag van jouw  kitten en dan zul je ontdekken wat hij allemaal leert en hoe hij dat doet. En misschien kun je er zelf ook nog jouw voordeel mee doen. Als jij doorhebt hoe jouw kitten leert en wat hij fijn en niet fijn vindt, kun je dit zelf ook gebruiken als jij jouw kitten iets wilt leren.